Posiadanie samoistne a własność – „Dobry Znak” nr2 29 styczeń 2010
- Szczegóły
W polskim systemie prawa cywilnego w odniesieniu do kwestii władztwa nad rzeczą wyróżniamy m.in. posiadanie samoistne i własność. Co zatem zbliża, a co oddala od siebie te dwie instytucje prawne?
Posiadanie samoistne począwszy od art. 336 kodeksu cywilnego określone jest jako rodzaj władztwa nad rzeczą, czyli poczucie czy też przekonanie posiadacza, że dana nieruchomość czy też rzecz ruchoma jest jego własnością, choć nią w istocie nie jest. Obok żywionego przekonania posiadacz korzysta niejako z danej rzeczy tak, jakby był jej właścicielem. Brzmi to podobnie jak własność, lecz nią faktycznie nie jest. Z jednego powodu, a mianowicie, że to poczucie, pewność i korzystanie z rzeczy nie jest wystarczająco udokumentowane, tak jak ma to miejsce w przypadku własności.
Własność jest najpełniejszym rodzajem władztwa nad rzeczą (nieruchomością czy też ruchomością); przedstawiona w przepisach kodeksu cywilnego w Księdze II, począwszy od art. 140 k.c.; obok przekonania i korzystania z danej rzeczy przez właściciela udokumentowana jest w dokumentach, np. w księdze wieczystej, pozwalając na rozporządzanie rzeczą (np. dokonanie sprzedaży rzeczy).
Podsumowanie
Podsumowując niniejszą kwestię, należy pamiętać, że posiadanie samoistne i własność to rodzaje władania rzeczą, przy czym własność ma najszerszy wymiar władztwa.
Porównanie
Posiadanie samoistne:
1. to rodzaj władania rzeczą w zakresie korzystania z niej i odczuwanie przekonania co do własności, której w rzeczywistości posiadacz nie ma
2. władanie rzeczą bez urządzonej księgi wieczystej na rzecz posiadacza samoistnego
3. możliwość dokonania zasiedzenia, przy spełnieniu przesłanek ustawowych w celu uzyskania prawa własności
Własność:
1. to rodzaj władania rzeczą w najszerszym zakresie co do korzystania z rzeczy razem z możliwością rozporządzania nią (np. sprzedaż)
2. możliwość urządzenia księgi wieczystej
Iwona Nasiłowska
doktorantka Instytutu Nauk Prawnych PAN