Sądowe nabycie spadku w drodze testamentu „Dobry Znak” nr 17 (52) 24.09.2010

Drugim ze sposobów nabycia spadku po spadkodawcy jest nabycie spadku z testamentu w Sądzie.

Niniejsze postępowanie przeprowadza się wówczas, gdy spadkodawca pozostawił po sobie testament. Należy pamiętać, że podobnie jak przy postępowaniu o stwierdzenie nabycia spadku z ustawy jest to również postępowanie nieprocesowe i należy wnieść do Sądu stosowny wniosek na okoliczność stwierdzenia nabycia spadku po zmarłym spadkodawcy, pozostawiającym swoją ostatnią wolę w formie testamentu.

We wniosku o stwierdzenie nabycia spadku z testamentu winny znaleźć się podobne składniki jak ma to miejsce w przypadku wniosku o stwierdzenie nabycia spadku z ustawy. Są to m.in.: sąd rejonowy właściwy miejscowo dla ostatniego miejsca pobytu zmarłego, dzieci zmarłego, jego żona, o ile w chwili śmierci zmarły nie był rozwiedziony, inni – powołani do spadku spadkobiercy. Jedną ze wskazanych osób jest wnioskodawca, najczęściej powołana do spadku osoba – inne osoby – są uczestnikami postępowania, podobnie jak w postępowaniu ustawowym.

Istotnym może wydać się fakt ważności testamentu załączonego do wniosku, na podstawie którego ma odbyć się postępowanie. Są różne rodzaje testamentów: spisany ręcznie, sporządzony u notariusza czy złożony w obecności świadków, o czym stanowi kodeks cywilny. Są to testamenty zwykłe, najczęściej stosowane, jednakże są też testamenty szczególne, o których szerzej – w kodeksie cywilnym.

Podobnie jak przy stwierdzeniu nabycia spadku w drodze ustawy należy też zwrócić uwagę na to, czy do 6 miesięcy od dnia śmierci spadkodawcy zrzekano się prawa do spadku czy też nie. Po tym okresie stwierdzenie nabycia spadku jest przyjęciem spadku, co oznacza, że mimo tego, że spadkobierca nie chce przyjąć takiego spadku, przyjmuje go, o ile złoży wniosek wraz z testamentem do Sądu. Jeśli takowego nie złoży, w świetle prawa dziedziczy w drodze ustawy.

W przypadku postępowania testamentowego w Sądzie uczestnicy niezgadzający się z ostatnią wolą testatora, mając ku temu przesłanki, mogą obalić testament, stwierdzając np. jego nieważność, co rozstrzyga wszelako Sąd, jednakże jest to dopuszczalne w niniejszym postępowaniu, aby taką czynność „powołać do życia”.

Należy w przedmiotowym wniosku podać również, podobnie jak to ma miejsce w postępowaniu ustawowym, czy zmarły pozostawił po sobie jeszcze inne dzieci, chociażby przysposobione, które w przypadku istnienia winny być również wezwane do Sądu w kwestii „wypowiedzenia się” co do ostatniej woli testatora, jaką jest testament.

Podobnie jak w postępowaniu ustawowym nie jest konieczne podawanie masy spadkowej, gdyż o tym stanowi testament w najczęstszych przypadkach, co nie stoi w sprzeczności z samą literą prawa, która nie wymaga prawdę powiedziawszy szacowania majątku spadkowego w tym postępowaniu, które ma na celu przede wszystkim stwierdzenie, komu i w jakiej części przypada odziedziczona masa spadkowa

Podsumowanie

Podsumowując, należy zauważyć, że stwierdzenie nabycia spadku w drodze testamentu w sądzie jest zasądzeniem ilości masy spadkowej przypadającej na powołanego lub powołanych zgodnie z ostatnią wolą do masy spadkowej po zmarłym spadkobierców, oraz jest badaniem ważności testamentu, na mocy którego dziedziczący ubiegają się o stwierdzenie nabycia spadku na ich rzecz.